Polietylen spotykamy na każdym kroku i najprawdopodobniej nawet nie zdajemy sobie z tego sprawy. Brzmi groźnie? Zapewniamy, że to bezpodstawne uczucie, chyba że boimy o środowisko naturalne. Poniżej postaramy się pokazać, że ten rodzaj plastiku nie jest wcale taki zły jak często jest przedstawiany. Zapraszamy do artykułu, w którym opowiemy także, gdzie jest wykorzystywany oraz przybliżymy historię jego powstania.
Co to jest polietylen i jaka jest jego historia?
Polietylen, jak większość wynalazków powstał przez przypadek. W 1898 roku niemiecki chemik Hans von Pechmann, stworzył go z diazometanu, czyli żółtego, wybuchowego gazu, który odkrył 5 lat wcześniej. Jednak dopiero w latach 30. XIX wieku polietylen został poddany syntezie i jego produkcja ruszyła na skalę przemysłową. Przez kolejne lata wielu chemików udoskonalało jego tworzenie w coraz to łagodniejszych i co najważniejsze, tańszych warunkach. Co ciekawe jednym z pierwszych produktów wykonanych z polietylenu do masowej sprzedaży było hulahop, które stało się hitem na prawie całym świecie.
Polietylen dzieli się w zależności od warunków przeprowadzania reakcji. Najbardziej znane są LDPE oraz HDPE, o których opowiemy później dokładniej. Ten rodzaj plastiku jest bardzo powszechny i łatwo dostępny. Używany jest między innymi do wyrobu folii, opakowań, rur, butelek czy nart. Stosunkowo niska cena produkcji oraz szerokie zastosowanie polietylenu stało się nieodzownym elementem dzisiejszego świata.
Recykling polietylenu
Polietylen jest bardzo łatwy w recyklingu. Wystarczy podgrzać go do odpowiedniej temperatury i na nowo przetworzyć. Przykładowo z plastikowych talerzy czy kubków oraz obudów sprzętu elektronicznego można pozyskać polistyren wykorzystywany między innymi do produkcji styropianu czy części samochodowych.
W zależności od rodzaju odpadu, polietylen może być poddany recyklingowi materiałowemu lub surowcowemu. Dlatego tak ważne jest prawidłowe segregowanie śmieci. Dzięki wyrzucaniu plastiku do odpowiednich pojemników możemy wpłynąć na jego ilość w środowisku naturalnym i pomóc w jego ponownym przetwarzaniu.
Polietylen HDPE
HDPE to polietylen o dużej gęstości, co oznacza, że jest bardziej odporny i trwały w różnych warunkach i temperaturach. Wytwarza się go poprzez zastosowanie dwóch metod: wysoko lub niskociśnieniowej. Polimeryzacja czyli reakcja chemiczna tworząca polietylen przeprowadzana jest w zawiesinie, roztworze, w fazie gazowej lub w masie.
Polietylen HDPE jest lżejszy od wody, a jego temperatura topnienia wynosi od 126°C. Jest łatwy w formowaniu i obróbce. Na jego właściwości nie wpływa woda, benzyna, alkohol i niektóre kwasy. Zaszkodzić mogą mu tylko silnie utleniające kwasy, na przykład siarkowy czy azotowy. Dodatkowo jest obojętny fizjologicznie, nie posiada smaku i zapachu. Po wytworzeniu, polietylen HDPE ma mlecznobiałą barwę, ale może być barwiony na dowolny kolor, co jest często wykorzystywane w przemyśle.
HDPE ze względu na wysoką odporność na działania benzyny jest wykorzystywany do produkcji kanistrów, pojemników na olej opałowy czy zbiorników na paliwa w branży motoryzacyjnej. Jego niewrażliwość na wodę i kwasy pozwala wykorzystać go w produkcji rur i armatury przystosowanej do wody pitnej, beczek czy różnych aparatur wykorzystywanych w branży chemicznej. W codziennym życiu najczęściej korzystamy z polietylenu HDPE w postaci worków na odpady czy folii do przechowywania żywności.
Polietylen LDPE
LDPE to polietylen o dużo niższej gęstości, dzięki czemu odznacza się wysoką elastycznością i wytrzymałością. Otrzymywany jest metodą wysokociśnieniową w temperaturze 150-300°C. Jego temperatura topnienia jest nieco mniejsza od HPDE i wynosi 150-118°C.
Jest bezbarwny, bezwonny i całkowicie obojętny fizjologicznie. Nie przepuszcza pary wodnej, ale jest przepuszczalny dla gazów i aromatów. Jest bardzo rozciągliwy, a dzięki jego transparentności jest najczęściej wykorzystywany do produkcji folii spożywczych i streczu. Dodatkowo wytwarza się z niego worki na śmieci, miękkie butelki, reklamówki oraz folie termokurczliwe.
Różnice między HDPE i LDPE
| HDPE | LDPE |
Gęstość | 0,942-0,965 g/cm3 | 0,915-0,920 g/cm3 |
Temperatura topnienia | 126-135oC | 105-118oC |
Stopień krystaliczności | 60-80% | 40-50% |
Temperatura masy przy wtrysku | 160-260oC | 160-260oC |
Temperatura formy: | 30-70oC | 50-70oC |
Odporność | woda, roztwory soli, większość kwasów, alkohol, beznyna | środki chemiczne, woda, gazy |
Zastosowanie | Pojemniki na olej opałowy, kanistry, zbiorniki na śmieci rury ciśnieniowe, beczki, skrzynki na butelki, armatura wodna, chemiczna i samochodowa | reklamówki, folie do żywności, folie stretch, folie termokurczliwe, folie ogrodowe, worki na odpady, miękkie butelki |